بدرود

برای دیدن لیست عنوانهای مطالب این وبلاگ بر روی  لیست کامل عناوین یادداشتها   کلیک کنید.

 

درود بر دوستان و همراهان گرامی 

مدتی با هم بودیم و از شاهنامه گفتیم و شنیدیم و امیدوارم توانسته باشم در این مدت سبب آشنایی بیشتر نوجوانان و جوانان و دانشجویان این مرز و بوم با شاهنامه شده باشم

به امید اینکه  پدر و مادران این سرزمین فرزندانشان را با داستانهای شاهنامه بپرورند و آنها را با فرهنگ ایرانی آشنا نمایند

 کافی است که شوق خواندن را به کودکان بیاموزیم  

به هرصورت کار من به اتمام رسید و امیدوارم این وبلاگ بتواند به عنوان کوششی ناچیز از من به یادگار بماند.

به پایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقی

به صد دفتر نشاید گفت شرح حال مشتاقی

اما باید به چند نکته اشاره کنم:

می دانید که شاهنامه فردوسی بارها توسط اساتید مختلف تصحیح و گردآوری شده و این هم یکی از گردآوریهای موجود میباشد. حال اگر به هر دلیلی قسمتی از آن باب میلمان نبود نباید استاد مورد نظر را مورد بی مهری قرار دهیم. باید احترام به ایده های مختلف را در هر موردی رعایت کنیم.

نکته بعد اینکه بعضی اسامی شاید به صورت معرب به کار رفته باشد که به خاطر امانتداری به متن ذکر شده است. مانند بزرگمهر  ویا استخر  که در این نسخه بوذرجمهر  و اصطخر به کار رفته و یا اسامی دیگر...

نکته سوم که دوستان می پرسیدند درباره معنی اصطلاح دیو ویا منظور از مازندران و ترک و تازی :

شاهنامه به دلیل موقعیت افسانه ایی و اسطوره ایی اش همانند کتاب های مشابه خود در دیگر کشورهای کهن، از موجودات شگفت، اشیاء گیاهان و حتی انسان هایی با قدرت های خارق العاده سخن به میان می آورد و به عنوان شخصیت های اصلی یا فرعی داستان هایش معرفی می کند.
دیوان، گمراه کنندگان و خدایان شر و بدی و از گروه شیاطین اند. واژه ی دیو در زبان های مختلف به معنی خداست و حتی قبل از ظهور زرتشت نیز دیوها، گروهی از پروردگاران آریایی بوده اند. در شاهنامه نیز غالبا از آن ها به بدی یاد شده است و آن ها را دارای چهره ها و بدن هایی زشت، سیاه و ترسناک می داند که قادر به کارهایی فوق طبیعی اند.

مازندرانی که در شاهنامه از رفتن سام و کی‌کاووس و رستم به آن سخن رفته است، تبرستان، یعنی مازندران کنونی، نیست.
تبرستان(آمل و ساری و تمیشه) نشستنگاه فریدون شمرده شده.
در «تاریخ تبرستان»، چنین آمده است: مازندران به حد مغرب است. در «زین‌الاخبار» گردیزی در گزارش پادشاهی کی‌کاووس چنین آمده است: خبر رستم دستان به ایشان رسید. رستم با ١٢ هزار مرد مسلح تمام از سیستان برفتند و بیابان بگذاشتند و از راه دریا به مازندران آمدند که او را یمن گویند. در «احیا‌الملوک» از ملک‌ شاه‌حسین سیستانی چنین آمده است: رفتن کاووس به مازندران و گرفتار شدن او و پهلوانان ایران، از آن مشهورتر است که محتاج بیان باشد. این مازندران که مشهور شده، نه این است. بلکه مازندران ناحیه‌ای است در بلاد شام. در دیباچه‌ی شاهنامه‌ی ابومنصوری چنین آمده است: و آفتاب برآمدن را باختر خواندند و فرو شدن را خاور خواندند و شام و یمن را مازندران خواندند و مصر گویند از مازندران است.
کاربرد مازندران به معنی تبرستان، از سده‌ی پنجم آغاز شد و رفته رفته تبرستان فراموش شد و مازندران جای آن را گرفت.

کلمه "ترک" تا پیش از ساسانیان در شاهنامه نداریم نسخه نویسان به جای تور به اشتباه نوشته اند ترک (تور ها همانند ایرانیان فرزندان فریدون هستند پس ترک نیستند) یا اینکه اصلا بیت هایی که کلمه ترک دارند الحاقی اند. در زمان های پایانی ساسانیان ترک ها به آسیای مرکزی آمدند و از لحظه ای که آمدند چون کاری جز غارت نداشتند بی وقفه به هم میهنان ما تاختند. حال اینکه گروهی گمان می کنند آذری های ما ترک هستند، شدیدا در اشتباه اند چرا که بر اساس تمام اسناد تاریخی و شاهنامه آن ها از قوم مادهستند.
و اما در پایان شاهنامه فردوسی در طعنه به سلطان محمودِ تاتارنژاد (که انگشت گرد جهان کرده بود شیعه میجست بکشد تا خلیفه عرب را خوش آید) از حکومت کردن ترکان بر ایران می نالد هر انسان با شرف دیگری بود هم همین کار را می کرد. چند حکومت ایرانی هم (مثل سامانیان) که پس از 200 سال توانستن در برابر خلافت بغداد قد علم کنند به دست غلامان ترک (مثل غزنویان) خلیفه پرست نابود شدند. همه ایرانیان در آن زمان خون می گریستند.
فردوسی، محمود را غلام زاده نامیده است. چرا که پدر محمود، غلام البتکین، جد مادری محمود بوده است و خود البتکین نیز غلام زرخرید سامانیان بوده که در خدمت آنان به مقام امارت رسید و سپس به منعمین خویش خیانت کرد.

به کتاب آذری یا زبان باستان آذربایجان احمد کسروی مراجعه کنید.

درباره اعراب هم باید گفت: شاهنامه از کلمه عرب استفاده نکرده بلکه از کلمه تازی استفاده کرده تا حساب نژاد عرب را از عرب های تازنده به ایران جدا کند. پس آن جا که فردوسی در پایان شاهنامه از تازی می گوید منظور از آن عرب هایی است که به ایران حمله کردند و کشتند و تجاوز کردند و کتاب سوزاندند

با ذکر این نکته که شاهنامه ترکیبی از افسانه و تاریخ است در پایان نام شاهانی که در شاهنامه فردوسی آمده است را به ترتیب ذکر می کنم:

کیومرث – هوشنگ – تهمورث – جمشید – ضحاک – فریدون – ایرج – منوچهر – نوذر – زوطهماسپ -  گرشاسپ –

کی قباد – کی کاووس – کی خسرو – لهراسپ – گشتاسپ – بهمن – همای – داراب – دارا – اسکندر-

بعد از اسکندر شاهان ملوک طوایف زیادی آمدند و رفتند از جمله   : اشک . شاپور . گودرز . بیژن و نرسی و اورمزد و آرش و اردوان . بابک نیز در اصطخر بود. ساسان که تا چهار پشت فرزندانش را ساسان مینامیدند.

اردشیر بابکان – شاپور اردشیر – اورمزدشاپور – بهرام اورمزد – بهرام بهرام – بهرام بهرامیان – نرسی بهرام – اورمزد نرسی – شاپور اورمزد – اردشیر نیکوکار – شاپور – بهرام – یزدگرد بزه گر – بهرام گور – یزدگرد – هرمز – پیروز – بلاش – قباد – نوشیروان – هرمزد نوشیروان – خسروپرویز – قباد مشهور به شیرویه – اردشیر شیروی – گراز مشهور به فرایین – پوران دخت – آزرم دخت – فرخ زاد – یزدگرد –

ارادتمند همه پارسی گویان گرامی

فریناز جلالی