داستانهای شاهنامه

داستانهای شاهنامه

در این وبلاگ شاهنامه فردوسی را به صورت منثور نقل می کنیم .
داستانهای شاهنامه

داستانهای شاهنامه

در این وبلاگ شاهنامه فردوسی را به صورت منثور نقل می کنیم .

رزم خاقان با غاتفر سالار هیتالی


http://s4.picofile.com/file/8162419192/00234502.JPG

رزم خاقان با غاتفر سالار هیتالیان

گویند از میان نامداران و ثروتمندان و افراد جنگجو و با نژاد به جز کسری فقط خاقان چین بدین پایه و مقام بود .

خاقان چین وقتی به پادشاهی چین رسید رای به دوستی با کسری داد پس کاروانی از هدایا تهیه کرد و از اسبان رومی تا دیبای چین گرفته تا تخت و تاج و شمشیر و جواهرات و هرچیز منحصر بفردی که در چین بود و صدهزار دینار چین و ده شتر گنجینه را به همراه مرد خردمند و خوش صحبتی همراه کرد و نامه ای نوشته بر حریر به او داد تا به نوشیروان دهد . راه کاروان از هیتال می گذشت . وقتی سالار هیتالیان از ماجرا آگاه شد با بزرگان جلسه ای گذاشت و گفت : اگر شاه ایران و خاقان چین دست دوستی با هم دهند به ضرر ماست . ما باید به کاروان حمله کنیم و فرستاده را بکشیم پس لشکری بیاراست و به کاروان حمله کردند و فرستاده را سر بریدند . یکی از چینیها فرار کرد و خبر به خاقان چین داد. خاقان عصبانی شد و سپاهی از جنگجویان و نوادگان ارجاسپ و افراسیاب بیاراست و به سوی شهر گلزاریون رفتند . وقتی خبر به هیتالیان رسید برآشفتند و آنها هم سپاهی عظیم آماده نبرد کردند و جنگی در بخارا درگرفت . یک هفته گذشت و همه جا توده ای از کشته های جنگ افتاده بود تا بالاخره در روز هشتم هیتالیان شکست خوردند و تا سالیان سال می گفتند که چنین جنگ طولانی ندیده بودند . هیتالیان فرار کردند و به سوی ایران رفتند تا شاید که غاتفربه خدمت کسری کمر نهد و او شهر هیتال را به آنها بازپس دهد . هیتالیان شخصی به نام فغانیش را به شاهی برگزیدند . خبر به نوشیروان رسید و با بزرگان مشورت کرد و گفت : بعید نیست که خاقان پس از این پیروزی عزم ایران کند پس ما نیز برای نبرد آماده شویم ، هرچند که بزرگان راضی به جنگ نبودند اما شاه عزم جنگ داشت پس به سران همه کشورها از جمله خاقان چین و فغانیش نامه نوشت و خبر داد که قصد جنگ دارد . پس لشکر بزرگی از مدائن به گرگان به راه انداخت . خاقان در سغد بود که خبر رسید نوشیروان به گرگان رسیده ، برآشفت و گفت :سپاهی به ایران میکشم و همه خاک ایران را به چین ملحق می کنم و اثری از تاج و تخت شاه ایران نمیگذارم . موبد خردمندی به خاقان گفت : با شاه ایران نجنگ که پادشاهی و سپاه خود را به باد خواهی داد . او شاهی با فر و جاه است که هند و روم خراجگزار او هستند . وقتی خاقان سخنان موبد را شنید نامه ای سرگشاده و پر از ستایش به نوشیروان نوشت و با هدایای فراوان توسط ده پیک به سوی شاه ایران فرستاد . فرستاده ها به نزد نوشیروان رفتند و با تعظیم و تکریم او پیغام خاقان را دادند. نامه به زبان چینی بر حریر نوشته شده بود و در کمال تعجب شاه خود نامه را قرائت کرد . ابتدا ستایش خداوند بود و از گنج و سپاه و بزرگی خاقان سخن گفت و سوم اینکه فغفور چین دخترش را برای او فرستاده بود و سپس اینکه سپاهیانش به فرمان او هستند و تعریف کرد که هدایایی برای شاه ایران میفرستاد که هیتالیان جلوی آن را گرفتند و غارت نمودند و بدینسان مجبور شد برای بازپس گیری آن هدایا از غاتفر به آنها حمله کند و از تمایلش به دوستی با شهریار گفته بود .

پادشاه پس از خواندن نامه ، فرستادگان را مورد ملاطفت قرار داد و آنها یک ماه در بزم و شکار در کنار او بودند . روزی در بارگاه همه سپاهیان را جمع کرد از مرزبان گرفته تا بلوچ و گیلانی و سرداران هند و روم و غیره . روی زمین جایی باقی نمانده بود و به چینی ها نشان داد که پادشاهیش از آسمان تا دریا و از سواره و پیاده و از هر کشوری و هر نامداری در خدمت او هستند . فرستادگان از دیدن آن عظمت شگفت زده شدند و شاه نیز با کلاهخود و زرهی با شکوه سوار بر اسب خودنمایی میکرد تا هر کسی با دیدن عظمت او نزد شاه خود برود و بگوید که جهان شاهی چون نوشیروان ندیده است سپس شاه به دبیرش گفت که به زبان پهلوی نامه ای به خاقان بنویسد . ابتدای نامه ستایش پروردگار و عظمت حق تعالی بود و سپس نوشت : اول آنکه هیتالیان راه را بر کاروان تو بستند و تو هم با آنها نبرد کردی و پیروز شدی . دوم از گنج و سپاه و نیروی فغفور و تخت و تاج گفته بودی .

کسی کز بزرگی زند داستان                     

نباشد خردمند همداستان

تو بزرگی تخت و تاج ندیده ای و باید بدانی چنین حرفهایی را باید به کسی گفت که گنج و لشکر و مرز و بوم ندیده باشد . همه بزرگان جهان مرا دیده اند و یا بزرگی مرا شنیده اند . سراسر جهان از آن من است . سوم اینکه دوستی و پیوند ما را خواستی اگر تو صلح بخواهی من هم عزم جنگ نخواهم داشت . جهان آفرین یار تو باد و تاج و تختت سرافراز باد . مهر شاه را بر نامه نهادند و به رسم شاهان با خلعت به فرستادگان داد و هر سخنی هم که در دل داشت به آنها گفت . فرستادگان به خوشی از نزد شاه به نزد خاقان رفتند و همه چیز را برای او تعریف نمودند و از هوش و دانش و قد و بالا و عظمت سپاه و تاج و تخت و گنجش گفتند .

هر آنکس که سیر آید از روزگار              

شود تیز و با او کند کارزار

وقتی سخنان فرستادگان را خاقان شنید رنگ از رخش پرید و با مشاوران مذاکره کرد و سپس گفت بهتر است با شاه فامیل شویم پس یکی از دختران را به شاه ایران میدهم و فکرم راحت میشود.

چو پیوند سازیم با او به خون                  

نباشد کس او را به بد رهنمون

همه سخنان شاه را تایید کردند و بر او آفرین گفتند پس شاه سه سخنور شایسته را برگزید و به همراه گنج و مال فراوان و نامه ای نوشته بر حریر با ستایش یزدان و درود بر شاه ایران و اینکه فرستادگان از عظمت و سرافرازی شما به من گفتند و من آرزو کردم زیر سایه حمایت شما باشم پس اگر شما بپسندید دخترم را به شما میدهم تا مرز ایران و چین جدا نباشد. وقتی شاه نامه خاقان را خواند خوشحال شد پس نامه ای به خاقان نوشت و پس از ستایش خداوند گفت : فرد شایسته ای را میفرستم تا شبستان خاقان را بنگرد و دختری شایسته از نژاد کیان را برایم برگزیند .

همیشه ترا جان پر از شرم باد                 

دلت شاد و پشتت به ما گرم باد

پس به نامه مهر زدند و به مشک آغشتند و با خلعتی به همراه پیری خردمند که نامش مهران ستاد بود و صدهزار نامور نزد خاقان فرستاد و به مهران ستاد سفارش کرد : با عقل و درایت و چرب زبانی سخن بگو و سپس شبستان خاقان را خوب و دقیق ببین و فریب ظاهر و آرایش چهره را مخور. دقت کن که دختری را انتخاب کنی که مادرش خدمتکار نباشد . گرچه پدرش خاقان است ولی باید دختری با شرم و حیا که مادرش از نژاد خاقان باشد بیابی .

خاقان سپاهی را به استقبال مهران ستاد فرستاد . بدینسان به نزد خاقان رفت و سخنان نوشیروان را به او متذکر شد . خاقان با همسرش مشورت کرد که تاج دخترانم را که خواستگاران زیادی از بزرگان داشت را به انوشیروان نمیدهم و یکی از چهار خدمتکار همراهش را به شاه خواهم داد . ملکه هم موافقت نمود . صبح روز بعد خاقان نامه شاه را خواند و خندید و کلید شبستان را به مهران ستاد داد تا دختری را برگزیند . در شبستان پنج پریچهره با تاج و جواهرات فراوان نشسته بودند مگر دختری که نه تاج داشت و نه جواهری و هیچ آرایشی هم نداشت . مهران ستاد پی به نیرنگ خاقان و همسرش برد و گفت : من آن دختر ساده را میخواهم . خاتون گفت او کودکی نارسیده است اما مهران ستاد گفت : اگر موافق نیستید برگردم . خاتون همه چیز را برای خاقان تعریف نمود و خاقان ستاره شناسان را فراخواند و آنها گفتند که : دل بد مکن زیراکه این پیوند نتیجه خوبی دارد و از پیوند دختر خاقان با شاه ایران شهریاری نکوروی و مایه افتخار بزرگان چین بوجود خواهد آمد . خاقان و خاتون شاد شدند و به پیوند آنها رضایت دادند . خاقان دخترش را با هدایا و جواهرات فراوان و چندین خدمتکار به همراه نامه ای پر از مدح و منقبت با مهران ستاد نزد شاه ایران فرستاد .

در ایران هم استقبال شایانی از عروس شد و همه جا آذین بندی شد و بر سر عروس درم و مشک و عنبر می ریختند و صدای چنگ و رباب همه جا را فراگرفت و شاه پس از دیدن دختر خاقان بسیار شاد و راضی بود و خدا را شکر کرد . قیصر روم هم تحف و هدایای فراوانی برای شاه فرستاد و گفت که از این پس خراج بیشتری خواهد پرداخت . یک روز نوشیروان بزرگان را بار داد و در آن مجلس بوذرجمهر به پند وی پرداخت و از گفتار و کردار نیک سخن گفت و نصایح فراوانی به کسری کرد .

روزی به شاه خبر رسید که فرستاده ای از طرف شاه هند با فیل و سواران سندی و هزار شتر بار آمده است و عزم دیدار شاه ایران را دارد . وقتی فرستاده به نزد شاه رسید پس از نیایش جهان آفرین و کرنش به شاه هدایایی چون فیل و چتر هندی جواهرنشان و مشک و عنبر و عود و جواهراتی از سیم و زر گرفته تا یاقوت و الماس و تیغ هندی و پرند و هرچه در قنوج و مای بود را تقدیم شاه کرد . سپس نامه ای بر پرند از طرف رای هند به شاه ایران داد. در نامه نوشته بود : تا فلک به پاست تو نیز پابرجا باشی . بازی شطرنج را همراه نامه فرستادم هرکدام از بزرگان دربار شما بتواند نام مهره ها و نوع حرکتشان را بدانند و بازی کنند ، من هر خراجی که بگویی میدهم ولی اگر نامدارانت نتوانند از این بازی سردرآورند دیگر نباید از ما خراج بخواهی .

شاه یک هفته زمان خواست و سپس موبدان را فراخواند اما هیچکدام از راز شطرنج آگاه نشدند تا اینکه بوذرجمهر بعد از یک روز و یک شب بالاخره به راز بازی پی برد . پادشاه شاد شد و فرستاده رای را فراخواند و گفت : صفحه شطرنج رزمگاهی است که در قلب آن شاه قرار دارد و چپ و راستش سپاهیان قرار گرفته اند . وزیر در کنار شاه و در ردیف جلو سربازان قرار داشتند و پیلان جنگی در دو سو و در کنار آنها اسبان جنگی قرار دارد و در کنارشان دو رخ بودند . وقتی بوذرجمهر بازی را انجام داد ، فرستاده رای غمگین و شگفت زده شد که کسی که تاکنون شطرنج ندیده و نه شنیده چگونه پی به رسم و راه این بازی برده است . پادشاه از بوذرجمهر شاد شد و جامی پر از گوهر شاهوار و کیسه ای پر از دینار و اسب و زین به او پاداش داد .

مدتی بعد بوذرجمهر در خلوت خود به اندیشه پرداخت و تصمیم گرفت در برابر شطرنج هندیان بازی جدیدی اختراع کند و چنین بود که تخته نرد را اختراع کرد . ابتدا دو مهره از عاج ساخت و بر آن نقطه هایی از ساج نهاد . زمین بازی را چون رزمگاهی شبیه شطرنج ساخت که در دو طرف نیروهایی برای کارزار صف کشیده بودند و دو لشکر به هشت گروه تقسیم شده بودند (چهار گروه برای هر لشکر ) و زمین به چهار قسمت شد و تاس در حکم فرمان دو شاه نظیر هم بودند که با دستور دو شاه ( انداختن تاسها ) دو سپاه حرکت میکردند و هر کسی که دو مهره را بیندازد طرف مقابل از هر دو مهره شکست میخورد و بدینسان نرد را ساخت و نزد شاه برد و طرز کار آن را به شاه یاد داد و از شاه خواست تا ساروانی از دوهزار شتر با گنج و گوهر فراوان مهیا کند و سپس نامه به رای هند بنویسد و در آن پس از ستایش یزدان بگوید که پیام شما رسید و ما به راز شطرنج پی بردیم و اکنون بوذرجمهر حاوی پیام ماست به همراه بازی نرد تا شما نام و راه و روش آن را برای ما بگویید و اگر توانستید بار شتران از آن شما باد و اگر نتوانستید به تعداد این شتران باید شتر و بار اضافه کنید و بفرستید . کسری هم پذیرفت و نامه را نوشت . وقتی بوذرجمهر به هند رسید و پیغام شاه را تقدیم کرد رای ترسید و هفت روز زمان خواست و ناموران کشور را فراخواند تا به راز بازی نرد پی ببرند اما کسی نتوانست پرده از راز نرد بگشاید . روز نهم بوذرجمهر نزد رای آمد و گفت : بیش از این نمیتواند درنگ کند چون شاه منتظر جواب است . چون بزرگان به نادانی خود اقرار کردند بوذرجمهر راز نرد را به آنها گفت و به سؤالاتشان پاسخ داد . پس رای هند دوهزار شتر و بار هم ضمیمه کرد و شهادت داد که شاهی جز نوشیروان نیست و خردمندتر از وزیر او هم در جهان یافت نمیشود و باج سال بعد را هم پیشتر فرستاد . وقتی بوذرجمهر با نامه رای بازگشت کسری شاد شد و جشن گرفتند و یزدان را سپاس گفتند .

نظرات 56 + ارسال نظر
Amir hossein شنبه 16 آذر‌ماه سال 1392 ساعت 03:23 ب.ظ http://www.parsdoost.blogfa.com

ی انسان هر که باشی واز هر جا که بیایی

میدانم خواهی آمد

من کوروشم که برای پارسی ها این دولت وسیع را بنا نهادم

بدین مشتی خاک که تن مرا پوشانده رشک مبر

آپممممممممممممم[لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند][لبخند]

Amir hossein شنبه 16 آذر‌ماه سال 1392 ساعت 08:33 ب.ظ http://www.parsdoost.blogfa.com

آپم بیا نگاه کن نطرات ایرانی ها را در صفحه فیس بوک مسی
همش ننگ[ناخوش][ناخوش][ناخوش]

اومدم.

خاطره دوشنبه 18 آذر‌ماه سال 1392 ساعت 09:21 ب.ظ http://khaterehfunny.blogsky.com/


کجایی دوست خوبم

زیر سایه شما

نفس سه‌شنبه 19 آذر‌ماه سال 1392 ساعت 07:08 ب.ظ http://amafhh14.blogfa.com

چشم گلم
قبول باشه و انشالله حاجت روا شن
ما رو هم دعا کنید
موفق باشین در پناه حق

سپاس

خاطره پنج‌شنبه 28 آذر‌ماه سال 1392 ساعت 07:09 ب.ظ http://khaterehfunny.blogsky.com/

ببخشید درس دارم نمی تونم سر بزنم

nooshin پنج‌شنبه 28 آذر‌ماه سال 1392 ساعت 10:24 ب.ظ http://khanoomkhone.blogfa.com

راستی یلداتون پیشا پیش مبارک باشه عشقم

همچنین

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد